Trends - jan/feb 2005

Campagne: ‘Maak armoede geschiedenis’

Meer dan 100 Britse goede doelen, vakbonden en religieuze groeperingen hebben samen met beroemdheden de aftrap gegeven voor een één jaar durende campagne, genaamd ‘Maak armoede geschiedenis’. De campagne eist dat ontwikkelde landen de mondiale hulp vergroten en beter laten functioneren voor de armen, de schulden kwijtschelden en de regels van de wereldhandel veranderen ten gunste van de belangen van de armen.

‘Maak armoede geschiedenis’ is onderdeel van een wereldwijde beweging, De Mondiale Oproep tot Actie tegen Armoede, die probeert wereldleiders zover te krijgen om in 2005 een doorbraak teweeg te brengen die leidt tot beëindiging van mondiale armoede. De campagne wordt gevoerd terwijl het Verenigd Koninkrijk zich voorbereidt op de topontmoeting van de G-8 en op het voorzitterschap van de Europese Unie in 2005. ‘Maak armoede geschiedenis’ daagt de Britse minister-president Tony Blair uit om de problemen op het gebied van handel, hulp en schuld in de ontwikkelingslanden aan te pakken.

“We hebben Tony Blair de handschoen toegeworpen,” zei Kristy McNeill van de Stop Aids-campagne, in het kader van ‘Maak armoede geschiedenis’. “Maar de uitdaging is niet alleen voor de minister-president. Tony Blair en de wereldleiders zullen geen actie ondernemen, tenzij gewone mensen verandering eisen. In 2005 willen we dat iedereen in het VK laat zien dat hij dit steunt; of dat nu is door een witte band te dragen, een briefkaart, e-mail of tekst te sturen, of door deel te nemen aan de demonstratie voor de top van de G-8-wereldleiders in juli.”

Het rapport van ‘Maak geschiedenis’ (“Maak geschiedenis: een uitdaging voor de Britse minister-president in 2005”) onderzoekt waarom er elke dag 30.000 kinderen nodeloos sterven en hoe de gevolgen van ontoereikende hulp, oneerlijke handel en schuld tezamen een verwoestend effect hebben op de armste mensen van de wereld.

“Dit rapport omschrijft nauwgezet onder welke grove onrechtvaardigheden miljoenen mensen wereldwijd te lijden hebben en legt uit wat er gedaan moet worden om de situatie op te lossen. Een oneerlijk handelssysteem, gebrek aan goede, deskundige hulp en verlammende schulden kosten levens. We weten wat de problemen zijn, maar tot nu toe heeft de politieke wil ontbroken om er iets aan te doen. We willen dat 2005 in de herinnering blijft voortleven als het jaar waarin de wereld veranderde,” aldus Steve Tibbett van ActionAid, namens ‘Maak armoede geschiedenis’.

Ter ondersteuning van de ‘Maak armoede geschiedenis’-coalitie zei aartsbisschop Desmond Tutu: “2005 Is een jaar van grote mogelijkheden. We kunnen echt iets doen om de wereld te veranderen. De tijd is gekomen om op te houden met praten en over te gaan tot actie. Als iedereen die wil dat er een einde komt aan armoede, honger en lijden dit uitspreekt, zal het geluid oorverdovend zijn. Politici zullen moeten luisteren.”
(Bron: makepovertyhistory.org; Oxfam; tearfund.org; thecommonwealth.org)

Eisen van de coalitie ‘Maak armoede geschiedenis’:
Een rechtvaardig handelssysteem: Het VK moet ervoor strijden dat regeringen, met name in arme landen, de beste oplossingen kunnen kiezen om een einde te maken aan armoede en het milieu te beschermen; om export van afvalstortingen, die schade toebrengt aan de middelen van bestaan van arme leefgemeenschappen overal ter wereld stop te zetten; en om wetten te maken die verhinderen dat grote bedrijven winsten maken ten koste van mensen en de planeet.

Schuld annuleren: de onbetaalbare schulden van de armste landen ter wereld moeten volledig kwijtgescholden worden, met eerlijke en transparante middelen.
Meer en betere hulp: donoren moeten nu per jaar tenminste 50 miljard Amerikaanse dollar meer aan hulp geven en een bindend tijdschema opstellen om 0,7 procent van het nationaal inkomen te besteden aan hulp. Er moet ook voor gezorgd worden dat hulp voor arme mensen effectiever wordt. (Bron: makepovertyhistory.org)

Schulden bevriezen is goed — kwijtschelding is het beste

De wereld reageert vrijgevig op de noden van de slachtoffers van de Aziatische tsunami. Het idee van een schuldenmoratorium — vrijstelling van alle schuldafbetalingen voor een bepaalde tijd – heeft van vele kanten steun gekregen.
Velen echter opperen een uitdaging die verder gaat. Het is geen nieuw idee, maar dit zou wel eens het juiste idee op de juiste tijd kunnen zijn: in plaats van schuld bevriezen, waarom niet de lei met één beweging schoonvegen? Gewoon de schulden kwijtschelden.

Groepen die pleiten voor kwijtschelding van schuld worden bemoedigd door berichten dat regeringen een moratorium overwegen voor afbetaling van schulden door landen die door de tsunami getroffen zijn. Het Jubilee USA Network heeft een beroep gedaan op de Amerikaanse regering om haar steun te geven aan een verdergaande versie van het moratorium.

“Een moratorium inzake alle schuldbetalingen van door de tsunami getroffen landen is onverwijld noodzakelijk. Dit moratorium moet verder gaan dan wat is voorgesteld door het VK en Duitsland, wat alleen van toepassing zou zijn op de schuld van de Paris Club — het moratorium moet ook inhouden dat betalingen aan het IMF, de Wereldbank en de Aziatische Ontwikkelingsbank worden stopgezet,” zo zei Neil Watkins, coördinator van het Jubilee USA Network. “Van deze landen kan eenvoudig niet geëist worden om schulden af te betalen — waarvan vele oneerlijk, verfoeilijk of onrechtmatig zijn — terwijl ze getroffen zijn door een humanitaire ramp van een dergelijke omvang.”

Het Jubilee USA Network heeft ook een brief ondertekend waartoe Jubilee South en de Asia Pacific Movement on Debt and Development het initiatief genomen hebben, waarin sympathie en solidariteit wordt uitgesproken met de landen die getroffen zijn door de tsunami, maar waarin ook duidelijk gesteld wordt dat: “Wat we naast de noodhulp- en wederopbouwwerkzaamheden onmiddellijk nodig hebben, is onvoorwaardelijke schuldenkwijtschelding, nu! Regeringen zouden geen prioriteit moeten blijven geven aan het aflossen van schulden en het betalen van drukkende en onwettige schulden moeten stopzetten.”

Groepen voor schuldkwijtschelding blijven daarvoor over de hele wereld aandacht vragen. Een gelegenheid voor deze moedige maar voor de hand liggende stap zal zich voordoen bij de volgende bijeenkomst van de ministers van Financiën op 4-5 februari 2005 in Londen. (Bron: Jubilee USA Network Press Release)