Scheppen van schuldvrij geld
door Patricia Pitchon

Onze op schuld gebaseerde financiële systemen bevinden zich in een crisis, zowel in ontwikkelde als in onderontwikkelde landen. Zelfs in de welvarende naties worden de tekenen van een malaise duidelijk zichtbaar: ineenstortende sociale structuren, immer toenemende schuldenlasten, rijken die rijker worden en armen die armer worden.
Bijna alle geld wordt nu gegenereerd op basis van schuld: overheden hebben hun soevereine macht opgegeven door centrale banken toe te staan krediet te scheppen, om geld uit het niets te creëren als een rentedragende lening. Banken lenen meer geld uit dan ze feitelijk bezitten, en het hele systeem hangt af van vertrouwen in het systeem zelf.
Waar het hier om gaat, is dat er een kunstmatig tekort aan geld is. Iets anders is nog dat overheden, die cruciale bevoegdheden hebben overgedragen aan bankiers, een kleine, niet-gekozen en niet-representatieve minderheid in staat hebben gesteld buitensporige macht uit te oefenen, waardoor echte democratie ernstig belemmerd wordt. Machtige bankiers zijn niet representatief voor en ook geen rekenschap verschuldigd aan de gemeenschap. Bankiers beslissen wie een lening krijgt, op welke grondslag en voor welk doel. Dit kan belangrijk sociaal beleid verstoren en doet dat ook, want bankiers werken volgens het winstmotief, niet het ‘mens’-motief.

Overheden kunnen niet voldoende belasting innen voor hun uitgavenbehoeften en om tekorten te dekken geven ze zogenaamde schuldbewijzen uit, stukken papier waarin ze beloven later te betalen. Deze hebben de vorm van aandelen, obligaties en staatsobligaties. Deze worden regelmatig bij opbod verkocht aan pensioenfondsen, beleggingsmaatschappijen, verzekeringsmaatschappijen en banken. Wanneer ze door banken gekocht worden, wordt door de banken uit het niets nieuw geld gecreëerd speciaal om schuldbewijzen te kopen, en wanneer ze vervallen (en de overheid zijn belofte om terug te betalen moet nakomen), heeft de overheid geen geld en is genoodzaakt om a) meer schuldbewijzen te verkopen en b) om belastingen weer te verhogen. Deze vorm van terugbetaling heet ‘rente betalen over de staatsschuld’.

Als een van de serieuze geldhervormers die campagne voeren voor het creëren van schuldvrij geld door overheden, wijst Alistair McChonnachie erop dat overheden geld verwerven dat ze niet bezitten, door stukjes papier te drukken die ze verkopen aan banken. De banken hebben ook geen geld maar creëren het uit niets, terwijl de overheid via haar belastingen van de mensen verwacht dat ze de banken terugbetalen met echt geld waar ze voor gewerkt hebben. We zouden dit het ‘Alice in Wonderland’-systeem kunnen noemen, waarbij het volk het grootste deel van de tijd bedot wordt….

[Voor het volledige artikel zie Share International/Share Nederland, jan./feb. 2006