De stem van het volk - januari/februari 2010

Kranten wereldwijd roepen op tot actie tegen klimaatverandering

Aan de vooravond van de Klimaatconferentie van de Verenigde Naties in december 2009 in Kopenhagen namen zo’n 56 kranten in 45 landen de ongekende stap om hetzelfde hoofdredactionele commentaar te publiceren, waarin zij oproepen tot drastische mondiale actie tegen klimaatverandering. “Wij doen dat”, zo begon het commentaar, “omdat de mensheid met een ernstige crisis wordt geconfronteerd.”
De tekst werd opgesteld door een team redacteuren van meer dan 20 van de betrokken kranten en werd in 20 talen vertaald. “Tenzij we ons verenigen om doorslaggevende actie te nemen, zal de klimaatverandering onze planeet verwoesten en daarmee onze voorspoed en veiligheid,” zo stelt het commentaar.
Het artikel roept op tot mondiale actie die eerlijk is voor alle landen, met name die in de ontwikkelingswereld: “Sociale rechtvaardigheid vereist dat de geïndustrialiseerde landen armere landen financieel in staat stellen zich te wapenen tegen klimaatverandering. Ook moeten deze landen de beschikking krijgen over schone technologieën die economische groei mogelijk maken zonder dat de uitstoot meegroeit. De architectuur van een toekomstig verdrag moet ook opgehangen worden aan voorwaarden – zoals streng multilateraal toezicht, eerlijke beloningen voor de bescherming van bossen en geloofwaardige taxatie van ‘uitstootexport’, zodat de last uiteindelijk eerlijker verdeeld kan worden tussen degenen die vervuilende producten leveren en zij die ze gebruiken. En billijkheid vereist dat bij de last voor individuele ontwikkelde landen rekening moet worden gehouden met hun vermogen om het op te brengen; nieuwere EU-leden, dikwijls veel armer dan ‘oud Europa’, moeten niet meer lijden dan hun rijkere partners.
“Deze maatregelen zullen veel geld kosten, maar veel minder dan de redding van de banken heeft gekost – en ook veel minder dan niets doen zal kosten. Velen van ons, met name in de ontwikkelde landen, zullen hun levensstijl moeten veranderen. De tijd dat een vlucht minder kost dan de taxirit naar de luchthaven loopt ten einde. We zullen verstandiger moeten winkelen, eten en reizen. We zullen meer voor onze energie moeten betalen en minder gebruiken.”
Het hoofdredactionele commentaar eindigt met een oproep om in actie te komen:
“Binnen enkele decennia stoppen met onze kooldioxyde-afhankelijkheid zal een staaltje techniek en innovatie vereisen dat in onze geschiedenis zijn gelijke niet kent. De race naar de maan en de splitsing van het atoom kwamen voort uit conflict en concurrentie. De race die ons nu wacht, moet gedreven worden door de wil samen te werken in het collectieve belang.
“Het overwinnen van de klimaatverandering zal een overwinning zijn van optimisme op pessimisme, van visie op kortzichtigheid, van wat Abraham Lincoln ‘de betere engelen van onze aard’ noemde.
“Het is in deze geest dat 56 kranten uit de hele wereld deze oproep steunen. Als wij, met alle nationale en politieke verschillen die er tussen ons bestaan het eens kunnen worden over wat er gedaan moet worden, dan moeten onze leiders dat ook kunnen.
“De politici in Kopenhagen hebben de macht om het oordeel van de geschiedenis over onze generatie te vormen: een generatie die een uitdaging zag en er bovenuit rees of zo dom was dat we een ramp zagen aankomen en niets deden om die af te wenden. We vragen hen dringend om de juiste keuze te maken.” (Bron: The Guardian, VK; de Volkskrant)

Grootste milieudemonstratie ooit

Mensen gingen overal ter wereld de straat op om van hun leiders actie te eisen op de Klimaatconferentie die in december 2009 in Kopenhagen werd gehouden.
Tijdens het grootste milieuprotest dat ooit ter wereld werd gehouden, reisden ongeveer 100.000 mensen vanuit de hele wereld naar Kopenhagen om in de kille Deense hoofdstad mee te lopen in een grotendeels vreedzame demonstratie. De manifestatie duurde de hele dag, met demonstranten die zich om 10 uur ’s morgens aansloten bij de “Vloed voor klimaatgerechtigheid” van Friends of the Earth en ’s middags naar het parlementsgebouw liepen om naar toespraken te luisteren, voordat ze zes kilometer naar het conferentiecentrum liepen voor meer toespraken en vermaak. Er waren grote delegaties uit Europa en kleinere van over de hele wereld, zodat het een waarlijk internationale mars was.
Onder de sprekers bij het protest waren Aartsbisschop Desmond Tutu, muzikant Angelique Kidjo en voormalig VN-commissaris voor de Mensenrechten Mary Robinson. Klimaatverandering “ondermijnt op ongekende schaal de mensenrechten”, aldus Mary Robinson. “Het internationale recht zegt dat ‘mensen in geen geval hun middelen van bestaan ontnomen mogen worden’. Toch worden de rechten van miljoenen van de armste mensen van de wereld elke dag geschonden door de buitensporige uitstoot van CO2, hoofdzakelijk geproduceerd door de geïndustrialiseerde landen. Dit is een ernstig en mondiaal onrecht.”
Nobelprijswinnaar aartsbisschop Tutu deed mee aan een door Oxfam georganiseerde “internationale klimaathoorzitting”, die 1,5 miljoen “getuigen” van de schade die klimaatverandering over de hele wereld veroorzaakt, in staat stelde hun situatie kenbaar te maken. Dit waren zowel boeren in Oeganda die lijden onder droogte, als gezinnen in Bangladesh die getroffen worden door overstromingen. Tutu sprak over het effect van klimaatverandering in zijn thuisland Zuid-Afrika. “Ook ik sta voor u als getuige. Ik heb met mijn eigen ogen de veranderingen in mijn thuisland gezien… De Zuidkaap kampt momenteel met de ergste droogte die men zich kan herinneren. Er is niet genoeg voedsel. Er is te weinig water. De situatie wordt steeds wanhopiger.”
Ook elders in de hele wereld werden manifestaties gehouden in het kader van de Mondiale Actiedag tegen Klimaatverandering. Veel ervan werden op de zaterdag ervoor gehouden als opmaat voor de acties in Kopenhagen.
In steden in heel Australië namen demonstranten – volgens de organisatoren 100.000 in het hele land –deel aan een “Loop tegen de opwarming”, met alleen al in Melbourne 40.000 deelnemers, waar demonstranten samen de tekst’ “Veilig klimaat, doe het!” formeerden op Princes Bridge. Een andere tekst van mensen, “Klimaat SOS”, werd geformeerd in Auckland (Nieuw-Zeeland), een van de vele kleurrijke evenementen die in het hele land gehouden werden. Tweehonderd Filippijnse activisten hielden een feestelijke bijeenkomst in Manilla en in Italië waren in diverse steden op 100 pleinen protesten georganiseerd, waarbij demonstranten spandoeken droegen met teksten als “Stop de planetaire koorts”, en voorbijgangers vroegen een petitie te tekenen die oproept tot een afspraak om de CO2-uitstoot te verminderen.
Een week van activiteiten die in Johannesburg (Zuid-Afrika) gehouden werd, mondde uit in een 1000-man sterke mars voor een namaakbegrafenis met als boodschap dat “Wij hier in Afrika niet stilletjes zullen sterven. We eisen Klimaatgerechtigheid nu!”
In Londen (VK) kwamen rond 50.000 mensen bij elkaar voor een mars die “De golf” werd genoemd. Demonstranten droegen spandoeken met boodschappen als “De vloed komt eraan, wij ook”, “Klimaatgerechtigheid nu” en “Bescherm de armsten”. Demonstranten die in het blauw gekleed waren omcirkelden het parlement, en riepen niet alleen op tot een klimaatverdrag in Kopenhagen om gevaarlijke klimaatverandering te vermijden, maar ook tot de noodzaak van gerechtigheid om de armsten van de wereld te beschermen voor de gevolgen van klimaatverandering. Phil Thornhill, van de Campagne tegen klimaatverandering zei: “Als politici niet de collectieve wil kunnen opbrengen om traagheid, internationale rivaliteiten en de alles doordringende macht van gevestigde belangen te overwinnen, zullen gewone mensen over de hele wereld beslissende actie eisen nu, en niet later als het lot van miljarden al bezegeld en de catastrofe niet meer te stoppen is.” Ook sprak de actrice Helen Baxendale die zei: “Ik geloof dat het ook belangrijk is dat mensen komen en hun stem laten horen. Ik meen dat dat uiteindelijk een echte positieve verandering teweeg zal brengen.”
Rond 10.000 mensen liepen mee in Parijs, 15.000 in Brussel, 5.000 in Madrid en 5.000 in New Delhi. Maar dit is maar een greep uit de vele protestacties die over de hele wereld gehouden werden door activisten en gewone mensen, die samen kwamen om van hun leiders echte en beslissende actie te eisen om eeen einde te maken aan de steeds gevaarlijker wordende gevolgen van klimaatverandering. (Bronnen: NYDailyNews.com; The Guardian, The Telegraph, UK; The Sydney Morning Herald, Australië; campaignncc.org; stopclimatechangechaos.org)